ESNAFLIK, DOĞRULUK, DÜRÜSTLÜK VE USTALIK…

Günlük hayatımızda mahallemiz de onlarla iç içe,  onlarla iletişim halindeyiz ve ihtiyacımız olan mal veya hizmetlerde aklımıza ilk gelen onlardır. Kimler mi? Tabi ki esnaf ve zanaatkârlarımız. Evlerimizde türlü eşyalarımız içinde yetkili servis ve teknik destek elemanları veya ustalarımız. Sevgili okurlar, Esnaf sözcüğünün karşılığı; “El zanaatları ya da küçük ticaretle geçinen kimse” olarak ifade edilebilir. Örneğin küçük bir mahalle bakkalı, mefruşatçı, fırıncı, manav bulunduğu semtin esnafıdır. Marangoz, manifaturacı ve şipşak fotoğrafçı da herhangi bir mahallede olabilir. Bir berber ve bir büfe ya da bir loto bayii de keza, bulundukları yöre sakinlerine yine esnaf olarak hizmet verirler. Ve bu bağlamda şu hususu da atlamamak, hatıra getirmek gerekir:
Bir hedef ve amaç konulduğunda esnaflık; zaman içinde çabası, yatırımı, istihdamı, gelişimi ve teknolojisiyle sanayiciliğe de giden yolun başıdır ve ülkemizde buna ilişkin sayısız örnek girişim, küresel marka ve saygıdeğer isim de art arda sıralanabilir.
Yukarıda da belirttiğimiz gibi, günümüzde çeşitli işkollarında esnaflık yapan, KOBİ’lerle dikkat çeken birçok insan ve değişik konularda birçok işyeri var. Bu bağlamda düşünüldüğünde ülkemizde esnaf; ticaret ve ekonomik hayatımızın büyük ve önemli bir bölümünü teşkil eder.
Esnaflığın, ülkemizde öncelikle dürüstlük ve doğruluk ilkelerinden gelen tarihi bir geçmişi ve özelliği var. Eskiden esnaf topluluğun bir töresi olurdu ve bu işlerde gözetilecek kimi yollar söz konusuydu. Hemen her sanat kolunun bir piri bulunurdu. Bu geleneğe göre Hazreti Âdem çiftçilerin piridir; çünkü ilk kez tarla sürmeyi, ekin ekmeyi ve topraktan yararlanmayı düşünen odur.
İdris Peygamber terzilerin, Davut Peygamber dokumacıların, Yunus Peygamber balıkçıların, İsmail Peygamber avcıların piri sayılırdı. Peygamberimiz Hazreti Muhammed ise tüccarların piri kabul edilirdi, çünkü ticaretle uğraşmıştı. Ve elbette sanata, mesleğe istisnasız çırak olarak girilir, belirli bir hizmet süresinden sonra “kalfa” ve ondan sonra da “usta” olunurdu.
Seçtikleri işkoluna girenler, o işin ya da sanatın usullerine, göreneğine ve geleneğine göre yükselmek zorundaydılar. Bu yolda yürümeyi kabul ederek bir sanat öğrenmeye razı olanlara “tarik ehli” denirdi. Ustalar işi hazırlar, kalfalar ve çıraklar meydana getirirlerdi. Çıraklar işi öğreninceye kadar ya hiç para almaz ya da yalnız masraflarını karşılayacak bir para alırlardı. Tarihsel süreci anlatmak uzun biraz meseleyi kısa keselim de sadette gelelim….
Kayseri’de yaşadığım dönemde gözü açık olmayı ister istemez öğrenmeye çalıştım. Artık sık eler ve sık dokur oldum. Çarşı da pazarda maalesef işini ehli ile yapmayan ve ahilik teşkilatına ihanet içinde olan birçok insanla karşılaşıyoruz.  Kâh bir pastanede kâh bir hırdavatçı veya zücaciyede veya bazen bir lokanta da. Eski mahirlerin dediği gibi “atlas torbadan çıkıp, esnaflığa giden yolun başlangıcında ‘’nasıl kısa yoldan zengin olurum, bir malı fahiş fiyata mekânına göre nasıl pahalıya hemen satabilirim’’ felsefesini şiar edinmiş binlerce insan ile karşılaşıyoruz. Peki!! Bizler bu konuda neler yapabiliriz. Bir başka yazıda çözüm yollarına değinmeye çalışırız.  Mersin Şehir Hastanesinin cephesine konuşlanmış optikçi bir arkadaşımın fiyatını ile Toros Devlet Hastanesinin yıllardır hastalarına hizmet veren bir esnafımızın fiyatları ve reklamları bile farklı, Yenişehir semtinden alınan bir tesisat ile Çavuşlu mahallesinde veya Yalınayakta satılan mal arasında ciddi fiyat farklı var. Taze denilerek size satılan bir profiterol ekşi çıkabiliyor. Sorarsanız ‘’daha yeni çıktı abi’’ aldatmaya ve kazıklamaya devam edin.. Devamlılığınız ve esnaflar arasında ki varlığınız bir kıvılcım gibi bir anlık olacaktır…