Deprem Kuşağında Bulunan Tokatta Yapı Stokunun Yenilenme Çağrısı

Kahramanmaraş merkezli, 11 ilde 43 binin üzerinde vatandaşın can verdiği, binlerce binanın çöktüğü deprem 1999 öncesinde yapılan binaları gündeme getirdi. Birinci derece deprem bölgesinde bulunan Tokat’ta ise vatandaşlar, oturdukları binaların güvenli olup olmadığını sorgulamaya başladı. Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) İnşaat Mühendisleri Odası Tokat Temsilcisi Mustafa Dönmez, birinci derece deprem bölgesinde yer alan kentte yapı stokuna dikkat çekti. Tokat’ın muhtemelen 50 ila 250 yılda bir deprem yaşanan bir bölgede bulunduğunu belirterek, “Biz de bununla ilgili de yine genel kanı olarak da 2000 yılı öncesi yapı stoklarımızın yenilenmesi gerektiği kanaatindeyiz. Bununla beraber denetime 2010 yılından itibaren yapı denetim sisteminden tabi olan yapılarımızda ise ciddi anlamda hasar oluşacağı kanaatine varmıyoruz” şeklinde konuştu.

Vatandaşların bina yapısının güvenli olup güvenli olmadığıyla ilgili tereddütler yaşadığını ifade eden Dönmez, “2000 yılı öncesi her bina zayıftır ya da 2000 yılından sonraki her bina güçlüdür anlamına gelmiyor. Bununla ilgili Odamıza kayıtlı inşaat mühendislerden öngörüm bina projesine uygulanarak yapılmış mı, yapılmamış mı değerlendirmesi yapılabilir. Daha sonra ise kentsel dönüşüm bandında devletimiz nezdinde hamle yapılması gerekmektedir” diye konuştu.

“Her şantiyeye bir inşaat mühendisi”

Dönmez, ülkemizde 2010 yılından beri inşaat denetimlerinin Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığından görevlendirmiş yapı denetim firmaları tarafından yapılmakta olduğunu ifade ederek, “Yapı denetim firmalarında mesleki tecrübelerine göre 10, 12, 15 yıllık mühendis mimarlar çalışmaktadır. Yine saha elemanı olarak da ağırlıklı inşaat mühendisi olmak üzere her mühendislik grubundan elemanlar çalışmaktadır. Ama burada önemli olan kısım yapı denetimler, yapıyı teslim almakla mükelleflere teslim eden ise şantiye şefidir. Yani bizim Odamız olarak da Türkiye çapında yönettiğimiz ’Her Şantiyeye Bir İnşaat Mühendisi, Bir Şef’ programımızın uyması gerekmektedir. Bu şu anlama geliyor, bir şantiye şefi inşaatın her kademesini inceleyebilir. Tutup da bir inşaat mühendisinin 5 inşaatı incelemesi ya da 30 bin metrekare inşaat incelemesinden ise her inşaatta her şantiye bir tane inşaat mühendisinin yer alması oradaki işçi, malzeme, beton kaynaklı her türlü dikkatsizliğin tedbirsizliğin önüne geçilmesini sağlamaktadır” ifadelerini kullandı.

“Bütün binalarımız yapı stoklarında inceleme olması lazım”

İnşaat Mühendisi Mustafa Türker ise, Kahramanmaraş depreminden dolayı vatandaşların bir hayli tedirgin olduğunu söyledi. Vatandaşların kendilerini, firmaları arayarak binasının sağlam mı çürük mü olduğunu öğrenmek istediğine dikkat çekerek, “Bir tedirginlik var, vatandaşın çoğu ne yapacağını bilmiyor. Vatandaşın yapacağı ilk yetkili mühendisle görüşerek, ön inceleme yaptırarak detaylı incelemesine gerek var mı ona karar verecek. Şu anda bu çalışmalar maliyet açısından da çok pahalı. Yani oturup depremin gelmesini beklemeyeceğiz. Herkes binasına baktıracak ama bu işlerin bir maliyetini anlattığımızda insanların birçoğu yaptırmıyor. Tokat’ta şu ana kadar böyle güçlendirme yapılmış, resmi kurumlar dışında ben size bir tane söyleyebilirim, ikincisi yok. Güçlendirme maliyeti, projelendirme ve inceleme maliyeti fazla. Nasıl ki binalarda ısı yalıtım yönetmeliği mecburi tutuldu. Yani bu depremi oturup beklemeyeceğiz. Bütün binalarımız yapı stoklarında bu tür bir inceleme olması lazım” ifadelerine yer verdi.