EKONOMİ PSİKOLOJİ KURBANI!

Cumhurbaşkanı Sayın Erdoğan, Rusya dönüşü uçakta ve Bakanlar Kurulu toplantısı sonunda yaptığı basın açıklamasında; ülkedeki ekonomik sıkıntının ana sebebinin psikolojik olduğunu söyledi.

Elhak doğrudur! Esnaf ya da üretici mevcut rutin işleyişe bakarak ; elindeki ürüne, tahminler üzerine, ziyadesi ile fiyat artırıyor.

Biliyor ki sürekli akaryakıt fiyatları yükseliyor, o zaman ön alarak fiyatları mevcut şartlara göre olan değerinden, risk payını üzerine koyarak belirliyor.

Yani, henüz zam yok; ama düşünüyor ve görüyor ki,  enerji ve dolayısıyla maliyetler artacak; daha  baştan otomatikman maliyeti yüksek hesaplıyor ve fiyatlara yansıtıyor.

Eskiler hep derlerdi; sattığını, yeniden rafa koyamazsan, biz bu işten ne anladık diye.

Sabit gelirli vatandaş; zam gelecek endişesi ile, bir alacağı ürün yerine üç alıyor ve talebi artırıyor; bu da fiyatları yükseltiyor.

 Bu psikolojiyi kırmanın iki temel yolu var:

Birincisi, devlet bir müddet daha akaryakıtı sübvanse etmelidir.

Böylece, enerjideki  bu durumu dikkate alacak olan üretici ya da esnaf ürünlerine; riski ortadan kaldırarak, tahmini fiyat yüklemesi yapmayacaktır.

İkinci olarak esnaf  da elini taşın altına koyacak. Eskiden olduğu gibi, on liraya aldığı bir ürünü, on iki liraya satacak, iki lira kâr edecek, Allah bereket versin diyecek.

İkinci kere rafına koyacağı aynı ürünü aynı şekilde, on iki liraya  alacak, mesela on dört liraya satacak.

Üretici, yılda bir kez çalışanına zam yapıyor, kira da yılda bir kez tespit ediliyor . Maliyeti önemli oranda etkileyen bu iki faktör, bir yıl stabilken, sadece girdi maliyetlerine göre fahiş zam koymak doğru değildir.

Böyle zamanlarda az karla yetinme yolları aranmalıdır.

Hükümetin akaryakıtta yapacağı sübvansiyon; psikolojik kırılma getirecek, zarar daha az olacak, üretim artacaktır.

Bir de devlet ve diğer kamu kurumlarında israflar, halkın psikolojisini bozuyor; bu da böyle biline!

Kurumlar şarkıcıları, türkücüleri finanse etmek görevine soyunmuş gibiler.

Bunlar da gözden kaçmıyor!