GEMEREK KÜLTÜRÜ

Binlerce yıllık medeniyet tarihimiz ve terakkimiz milli kültür değerlerimizin gösterdiği yolda devam etmiştir. Medeniyetimiz ilme, İlim talebine, kaleme, kitaba ve hikmete önem vermiştir. Milletimizin talim ve terbiyesi medreselerde, mekteplerde, okullarda ve bilim yuvalarında milli müfredat ile yapılan eğitim ile mümkün kılınmıştır.

Gemerek kültürü Türk kültür yapısı ile hemhal olmuş eski ve köklü bir kültürdür. Hem göçebe hem de yerleşik özellikler taşır. Karasal özelliklerin etkisinde kalmıştır ve ata erkil özellikler taşır. Yayılış alanının coğrafi konumu nedeniyle birçok kültürden etkilenmiş ve bu kültürleri de etkilemiştir.

Gemerek Kültürü; Türk kültüründe olduğu gibi geleneksel yapı,  yiğitlik, kahramanlık üzerine kuruludur. Alp ve gazilikten ilham alan, yüksek karakterli ve korkusuz, inanç  irfan ve bilim temellidir. Bunun gelişimi iman, cesaret,  şeref, ilim, hikmet ve merhamet ve adalet yoluyladır.

Kültürümüzün bilgi ve hikmet ile dolu hayat yolculuğu üç kıtaya hükmeden adaleti, eğitimi ve sosyal hayatı toplumun ve devletin temel dinamiklerine yerleştirerek güçlü bir medeniyet inşa etmiştir.

Günümüzde en değerli yitik kültür ve bilimdir. Hikmet ve ahlaktır. Bilgiyi elinde tutan toplumlar gelişmiş lakin bilgi, hikmet ve ahlak ile bilgiyi elinde tutan toplumlar çağın ötesinde gitmeye aday toplumlardır. Türk milletinin kızıl elması da bu olmalıdır.

Türk Milletinin kurduğu ve yaşattığı devletlerin temelinde adalet,ahlak, güvenlik ve terakki’yi görürüz. Devlet ise buna göre düzen almıştır. Ana unsurun millet olduğu Türk devletleri töresinde “ Halk içinde muteber bir nesne yok devlet gibi “ düsturuna dayalıdır. Aksi durumlarda devletde  çöküş, yıpranış ve çözülme kendini gösterir.

Medeniyetimize beşiklik eden kadim şehirlerimizden Sultan şehir Sivas “Darü’l-Ulema” ismiyle, anılmıştır. Gemerek ilçemiz ise bu cihet üzere tarihi yolculuğunu sürdürmüştür.

Gemerek,  900 yıl boyunca üzerinde yaşadığımız coğrafyanın zengin tarihi ve kültür  yapısını bağrında taşımıştır. Coğrafya kader ve kültür olmuştur. Bu kültür yapısının esasını Türkistan’dan  Anadolu’ya taşıdığımız kadim medeniyet ile birlikte Türk İslam kültür ve medeniyetinin Anadolu’ya vurduğu medeniyet mührüdür. Bu medeniyet ve kültür mührünü; bazen halaylarında, bazen ağıtlarında, bazen annelerin ninnilerinde, bazen bismillah diyerek toprak ile buluşturduğu tohumda, bazen aşlarında, bazen dokuduğu kilimin nakışlarında, bazen sevgi dolu bakışlarında, bazen eline alıp oyduğu tahta kaşık zanaatında, bazen örs üzerinde dövdüğü çelikte, bazen bükülmez bir sağlam bilekte, düşmanı karsısındaki korkusuz, imanlı yürekte, bazen öğretmeninin öğrencisine anlattığı hikayenin manasında, bazen söylediği bir türkünün dilinde, bazen çaldığı bir sazın telinde, bazen aksakallı dedenin torununa verdiği nasihatta, bazen yaşanılan hayatta, bazen kuzunun melemesinde, bazen genç kızlarımızın dilemesinde,  bazen çaresiz kullarında, bazen uzun ve ince yollarında hasılı kelam,  hayatım tüm aşamalarında Gemerek kültürünü görmek mümkündür.

Kültür; milletlerin tekamülünü sağlar. Binlerce yıl evvelinden medeniyet birikimlerinin binlerce yıl sonrasına, ezele taşır. Kültür aynı zamanda yaşanılan zamanın dokularını da içerir. Bu dokuları geliştirerek geleceğe taşır. Kuşaktan kuşağa aktarılır KÜLTÜR.

Gemerek kültürü diğer bir yanı ile binlerce yılın birikimi olan Anadolu kültürünü de yansıtır. Dünyanın en eski yerleşim bölgelerinden biri olan Anadolu, binlerce yıllık geçmişi ve tarihinde var olan birçok farklı kültürün etkisiyle ender görülen kültürel zenginliğe sahiptir. Türklerin, Anayurttan Anadoluya taşıdığı yoğun kültürün yanında bu süreçte etkilediği ve etkilendiği diğer kültürlerde elbette vardır.

Gemerek Kültürü; kadim yönü ile Şahruh mescidinin kitabesindeki derin, Çubuk köprüsünün geçmişten geleceğe bağlantısı ve Kızılırmak’ın binlerce yıllık serin bir hikayesidir.

 Gemerek Kültürü; Çubuk ovasında rüzgarda salınan sarı bir başak, Çat ormanlarında kanaryanın nefesi, Dulkadirli İsa Bey mescidinden  dinmeyen ezan sesidir. Gemerek kültürü, Türkmen’in örf ve adetleri, halkımızın gelenek ve görenekleridir. Konuklarına saygı ve sevgisi, konaklarında sohbetidir.

 Türk Milleti adının yegâne sebebi kendimize özgü bir kültürel yapımızın olmasındandır. Milli kültürümüzün irfan, cesaret, yüksek secaat, liyakat özellikleri, milletimizin karakterini ve yaşam biçimini yansıtır. Kültürümüzün kendine has yapı taşları, sağlam ahlak ve aile yapısı  temeli üzerine oturmasıdır. Bu yapı kültürel yozlaşmalara karşı sağlam bir kale gibidir ve neslimize emanettir.

                      Araştırmacı Yazar  Durmuş CEYLAN    17 Kasım 2023 Osmanuşağı  Köyü