İCRA TAKİPLERİNDE MESKENİYET ŞİKAYETİ

Kişi hakkında icra takibi yapılıp kesinleşmesi durumunda kişinin mal varlıklarına haciz işlenebilecektir. Taşınırlara veya taşınmazlara konulan hacizlerin birden çok hukuki sonucu olabilmektedir. Kişinin taşınmazı olan evine de borcundan dolayı haciz işlenmesi icra takibinin en doğal sonucudur. Eve (taşınmaza) konulan hacizden sonra alacaklı bu haciz konulan evin satışını isteyebilecektir.

Ancak kişinin evi tek taşınmazı ise veya oturduğu taşınmaz ise bu durumda ne yapması gerekmektedir?

Borçluya taşınmazın haczedildiğine dair 103 davetiyesi tebliğ edildiğinde borçlu 7 gün içerisinde meskeniyet şikayetin de bulunabilecektir.  Meskeniyet şikayetinin dayanağı İcra ve İflas Kanunu madde 82/12’dir. Kanun maddesinde “Borçlunun haline münasip evi,” haczedilemeyeceği belirtilmiştir. Kanun maddesi gereği kişinin haline münasip evi var ise borçlu icra hukuk mahkemesine şikayette bulunacaktır.

Borçlunun birden fazla evi olsa dahi evlerinden biri hakkında bu şikayette bulunabilir. Hatta borçlu meskeniyet şikayetinde bulunduğu evde dahi oturmasına gerek yoktur. Oturmadığı evde dahi borçlu meskeniyet şikayetinde bulunabilir. Evde kendisi değil de kiracı oturuyorsa dahi bu ev hakkında meskeniyet şikayetinde bulunabilecektir. Ancak borçlu birden çok ev için meskeniyet şikayetinde bulunamaz.

Meskeniyet şikayetinde bulunduktan sonra icra hukuk mahkemesi evin haline münsaip olup olmadığını bilirkişi marifetiyle inceleyecektir. Borçlunun evi aynı il sınırları içerisinde haline münasip ise eve konulan haciz kaldırılacaktır. Ancak borçlunun evi haline münasip değil ise mahkeme borçluya haline münasip ev alacak kadar para ayrılarak kalan para alacaklıya verilmesi gerektiğine hükmedecektir.

Örnek vererek açıklamak gerekirse; Kayseri de yer alan bir taşınmaz (ev) için borçlu meskeniyet şikayetinde bulunursa, mahkeme önce Kayseri de haline münasip en uygun evlerin fiyatını belirleyecektir. Bunun yanı sıra mahkeme borçlunun evinin rayiç bedelini tespit edecektir. Diyelim ki; Kayseri de en uygun ev 800.000 TL iken borçlunun evi 1.200.000 TL değerinde olsun. Bu durumda mahkeme evin satışına hükmedecektir. Ancak mahkeme evin satımından gelen paranın 800.000 TL’sinin borçluya verilmesine kalan tutarın alacaklıya verilmesine hükmedecektir. Bir başka ihtimal de ise Kayseri de haline münasip evin değeri yine 800.000 TL iken borçlunun evinin 700.000 TL değeri olsun. Bu durumda mahkeme ev üzerinde konulan haczin kaldırılmasına hükmedecektir.

Bu nedenlerden ötürü; borçlu evinin haczedildiğini öğrendikten sonra 7 gün içerisinde meskeniyet şikayetinde bulunması haklarının korunması açısından büyük bir önem arz etmektedir.