ZİNCİR MARKETLER HARAMA EL UZATMASINLAR

Ticaret insanoğlunun rızık kapılarından birisidir. Bazı insanlar hayvancılık yaparak bazıları ziraatle uğraşarak bazıları herhangi bir zanaat dalında hizmet ederek para kazanıp rızkını temin ettiği gibi ticaretle uğraşanlar da alıp satarak rızıklarını kazanırlar.

Bizim inancımıza göre kazancını helal ettirmenin yolu yaptığı işi dürüst yapmak ahlaklı olmaktır. Yalan söylememek, insanları kandırmamak, hileli mal satmamak gibi ayrıca ticaret erbabı ve diğer meslek grupları topluma hizmet ettikleri için ihtiyaç mallarını zamanında ihtiyaç sahipleri için hazır etmek zorundadır da.

Son yıllarda marketler ve market zinciri uygulaması ticarette ayrı bir önem kazandı. Bazıları sadece bir şehirle bazıları da ülke genelinde hizmet veren marketler insanların ihtiyacı olan çok sayıda malzemenin satışını yaptıkları için vatandaş açısından ayrı bir kolaylıkla sağladılar.

Bu tür alışveriş merkezlerinde kredi kartı uygulamasının başlaması ile birlikte nakit para ile alışveriş epey azalmış durumda. Ama tamamen kalkmış da değil. Özellikle nakit alışveriş yapan ya da yapmak isteyen vatandaşlar özellikle zincir marketlerde büyük haksızlıklara uğruyorlar. Zincir marketlerde farkına vararak veya varmayarak helal kazançlarına haramları katıyorlar. Veli nimetleri olan müşterisinin hakkını yiyorlar.

Geçenlerde Türkiye çapında faaliyeti olan zincir marketlerden birinden alışveriş yaptım. Aldığım ürünün bedeli 17 lira 90 kuruş idi. 20 TL parayı kasaya uzattığımda 2 TL para verdi, 10 kuruşu istediğimde bozuk para olmadığından bahsetti. Daha önce de aynı markette kasiyer 15 TL 83 kuruşluk alışverişte 15 TL 90 kuruş tahsil etmişti yani her halükarda market kendine yontuyor ve kuruş kuruş vatandaşın hakkını çalıyor, kuruş kuruş helal olması gereken kazancına haram kazanç ekliyor. Vatandaşa da haksızlık yapıyorlar. Bazılarımıza göre önemsiz görünse de önemli bir konu bu durum. Ya fiyatlarda küsürat kalmamalı ya da her türlü kağıt ve madeni para kasada hazır bulunmalı müşterinin para üstü kuruş kuruş ödenmeli. Alışveriş yaparak marketi kazandıran vatandaşınpara üstünü tam vermeyerek de marketler haksız kazanç elde etmemeliler.

Varsa marketler birliği teşkilatı mutlaka bunu gündemine almalı. Çoğunun helal haram hassasiyeti olduğuna inandığım özellikle marketler zincirindeki bu yanlışa bir son vermeliler. Ayrıca 2 lira 99 kuruş, 5 lira 81 kuruş gibi resmen insan kandırmaya yönelik fiyat uygulamalarına da bir çözüm bulunmalı. Marketlerimiz vatandaşı piyasada olmayan bir kuruşlarla aldatmaya tenezzül etmemeliler.

Bu konuda ticaret odalarımıza da büyük sorumluluklar düşüyor. Onlar da üyeleri olan marketlerde alışverişte neler olup bittiğini ne gibi yanlışlar yapıldığını takip etmeli, telafisi için girişimlerde bulunmalıdır. Unutmayalım liralar kuruşlardan binler liralardan meydana gelerek büyüyor.

Haksız kazancın azı da çoğu da haramdır.