İSTİFA DURUMUNDA KIDEM TAZMİNATI SORUNU

Toplum tarafından genel olarak bilinen bir bilgi olarak işçi istifa etmesi durumunda kıdem tazminatına hak kazanamayacağı yönündedir. Ancak herkesçe akla gelen bu bilgi tam olarak hukuken doğruluk barındırmamaktadır. Zira işçiler de işlerinden istifa etse dahi; kıdem tazminatına hak kazanabileceği durumlar söz konusudur.

Öyle ki; İş Kanunu madde 24/e ‘de “İşveren tarafından işçinin ücreti kanun hükümleri veya sözleşme şartlarına uygun olarak hesap edilmez veya ödenmezse,” düzenlemesine yer verilmiştir. Anılan düzenleme gereğince eğer iş yerinde işçiye hak ettiği ücret (maaş) tam olarak ödenmez veya geç ödenmeye başlanması durumunda işçi haklı nedenlerle iş sözleşmesini feshedebilecektir.

Ayrıca yüksek yargı merci tarafından verilen kararlar da incelendiğinde; işçi fazla mesai yapmasına rağmen fazla mesai ücreti ödenmiyorsa, primleri gerçek aldığı maaştan daha düşük değerden yatırılıyorsa, resmi ve dini bayramlarda çalışma yapmasına rağmen bunların karşılığını alamıyorsa veya bir kısım maaşını bankadan kalan kısmını elden alıyorsa bu durumlarda işçi işinden istifa etse dahi kıdem tazminatına hak kazanmaktadır.

Bir başka husus ise; iş yerinde işçiye mobbing uygulanmakta veya başka şekillerde iradesi fesada uğratılmakta ve işçi istifaya zorlanıyorsa bu durumda yine işçi istifa etse dahi kıdem tazminatı alabilecektir.

Unutulmamalıdır ki; kıdem tazminatında ispat yükü işveren üzerindedir. Yani bir iş sözleşmesi sona erdiğinde işçinin kıdem tazminatına hak kazanamadığını ispat edecek olan işverendir. Mahkemede görülecek olan işçilik alacak davasında işverenler işçinin kıdem tazminatına hak kazanamadığını ispat etmek zorundadır. Ancak bir hassas konu var ki; eğer işçi iş yerinde mobbinge uğradığını iddia ediyorsa bu hususu ispat edecek olan işçidir. İşçi mobbinge uğradığını kesin bir şekilde ispat edemese dahi yaklaşık olarak mobbinge maruz kaldığını ve bu nedenle istifa etmek zorunda bırakıldığını ispat ederse kıdem tazminatı alabilecektir.

Kıdem tazminatına hak kazanabilme hususunda birden çok faktör ve ihtimal bulunmaktadır. Bu durumlar ve olaylar her somut olayda farklılık gösterebilir. Bu nedenle her istifa kıdem tazminatına engel olmadığı gibi her haklı gibi duran istifa da kıdem tazminatına hak kazanıldığı sonucunu vermemektedir. Bu nedenle istifa durumlarında kıdem tazminatına hak kazanılıp kazanılmadığına özenle dikkat edilmesi gerekmektedir.

Kıdem tazminatı konusu çok geniş bir konu olup birden çok hususu içinde barındırmaktadır. İşbu yazıda en basit durumlar nazara alınarak kısa ve farklı bir bakış açısı kazandırılmak hedeflenmiştir. Faydalı olması dileği ile… 20.12.2022